نکاتی برای تعریف محورها در فراخوانهای ایده پردازی
مسابقه ایده‌پردازی، فراخوانی است با زمان مشخص برای ایده‌پردازی در خصوص حل مسائل یا بهره‌برداری از فرصت‌ها. شرکت‌ها، سازمان‌ها و هلدینگ‌ها از اولین اقداماتی که برای توسعه نوآوری انجام می دهند برگزاری این فراخوان ها است که می توانند درون سازمانی باشند و برای کارکنان انجام شوند و یا برون سازمانی مثلا برای دانشجویان یا استارتاپها. شاید از دلایل اقبال به برگزاری آنها، سادگی باشد. با این حال، گرچه برگزاری آنها ساده به نظر می‌رسد اما در عمل نیاز به توجه به نکاتی کلیدی دارند. 

در غیر این صورت ممکن است برگزاری این رویدادها کاملا بی‌نتیجه باشد و یا صرفا به نوآوری برای برندسازی و روابط عمومی (تئاتر نوآوری) ختم شوند. 

یکی از این نکات کلیدی، تعریف صحیح «محورهای فراخوان» است:

۱- از تعریف محورهای خیلی کلی پرهیز شود. برای مثال، فراخوان‌هایی که محورهای خود را اینگونه تعریف می‌کنند: «ایده‌های مرتبط با هوش مصنوعی»، «ایده‌های جدید برای شهر بهتر»، «نوآوری‌های مرتبط با فین‌تک» و از این دست، مخاطب را گیج کرده و اگر ایده‌هایی هم مطرح شوند نمی‌توان به درستی آنها را ارزیابی کرد و به کسب‌وکار پیوند زد. با وجود ضرورت اجتناب از محورهای کلی، باید از تعریف محورهای بسیار محدود و خاص نیز که امکان تولید چندین ایده متنوع برای آنها وجود ندارد پرهیز کرد.

۲- محورها باید به مسائل یا فرصت‌های مهم ارتباط داشته باشند. بهتر است از نگاه مشتری یا کاربران نهایی به مسئله نگاه کرد و تمرکز را بر ارزش‌آفرینی قرار داد. بعلاوه ضروری است که بر نتیجه مطلوب تمرکز شود و نه بکارگیری یک فناوری خاص. یعنی باید عاشق حل مساله بود و نه عاشق بکارگیری راهکار. بنابراین، به جای تمرکز بر چگونگی، بیشتر بر چیستی و هدف تمرکز کنید.

۳- محورهای ایده پردازی طوری باید تعریف شوند که نتیجه قابل اندازه‌گیری باشد. این کمک می‌کند تا راحت‌تر پیشرفت‌ها را ارزیابی کرد. همچنین نباید محورهایی با ترکیب دو یا چند مساله تعریف کرد.

۴- بهتر است جامعه هدف به درستی تعریف شود و محورهای اولیه در جلسه ای با نمونه ای از جامعه هدف مورد ارزیابی قرار گیرد. در این گفتگوها و جلسات تلاش کنید محور را طوری تعریف کنید که بتوان آن را به شکل یک سوال چگونه می توان ... فرموله کرد و بعد آن را به بحث بگذارید.

۵- توجه داشته باشید در اغلب اوقات، آنچه نهایتا اجرایی می شود و نهایتا به موفقیت می رسد با ایده ابتدایی تفاوت قابل توجهی دارد. بنابراین به این که بعد از فراخوان چه باید کرد بیاندیشید و سازوکار و فرایند لازم را طراحی و آماده نمایید.

۶- در صورت نیاز برای برگزاری یک فراخوان یا مسابقه موفق، از شرکت‌ها یا پلتفرمهای ایده‌پردازی استفاده کنید و یا از تخصص و تجربه دیگران کمک بگیرید. پیش از این حتی شرکت‌های بزرگ نیز در این کار عدم موفقیت را تجربه کرده اند. مثلا مدیر نوآوری جنرال الکتریک می‌گوید: «در اولین چالش، مساله را به درستی مطرح نکردیم و از شرکت‌کنندگان خواستیم هر ایده‌ای درباره انرژی پاک دارند مطرح کنند. ۷۷۰۰۰ ایده دریافت کردیم که ۵ داور باید آنها را بررسی می‌کردند. ایده‌ها اکثرا نامناسب و غیرعملی بودند. در رویداد بعدی که در خصوص استفاده از پرینت سه‌بعدی برای تولید تجهیزات موتور جت برگزار کردیم ۱۵۵ طرح دریافت شد که بسیاری از آنها خوب بودند.»

✍️  دکتر صادق برادران

شرکت توسعه فناوری دیجیتال رایبد با تکیه بر تجربه اجرای پروژه های بزرگ در سطح کشور و همکاری با شرکت های بزرگ بین المللی اروپایی و آسیایی خدمات مشاوره ای و آموزشی مطابق با استانداردهای روز به شرکت ها و مشتریان خود ارائه می دهد.